فرجیراد: ایران و آمریکا به صورت غیرعلنی با هم مذاکره کنند
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۶۳۴۰۶
سفر اعضای آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران و موضعگیریهای مقامات ایرانی، یکبار دیگر باعث بالاگرفتن زمزمهها در مورد برگزاری مجدد مذاکرات احیای برجام شد. در این میان کشورهای اروپایی شمشیر را بر روی ایران از رو بستهاند و مدعی هستند که در شرایط فعلی گفتگو با ایران بر سر ماجرای برجام در دستور کارشان نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در خبرآنلاین با عبدالرضا فرجیراد کارشناس مسائل بینالملل به بررسی وضعیت پرونده برجام پرداختهایم:
کشورهای اروپایی سختترین موضع خود را علیه احیای برجام اتحاذ کرده اند. اما در ایالات متحده هنوز بازگشت به برجام و توقف فعالیت های هستهای ایران تنها راهحل بحران موجود تشخیص داده میشود. وضعیت احیای برجام را با توجه به موضع گیری های اخیر چطور می بینید؟
ایران تا الان حدود دو سه تا درخواست از طرف مقابل یعنی امریکا داشت که با یکدیگر سروکله می زدند و نهایتا به انتخابات امریکا و جنگ اوکراین رسیدیم و به دلایلی مذاکرات متوقف شد. امریکایی ها مدعی هستند که در نامه ای که ایران داده مساله پادمان یا بستن پرونده ایران در اژانس را مطرح کرده که برای امریکا شدنی نیست. با توجه به گفتگوهای اخیر به نظر می رسد که ایران به این نتیجه رسیده تا درخواست هایش را کم کند و روی مساله پادمان تمرکز کند. حالا نماینده آژانس هم به تهران آمده و گفتگوهایی انجام شده ولی هنوز نتایج سفر اژانس به ایران اعلام نشده. البته معاون گروسی نمیتواند نتایج این گفتگو را اعلام کند و باید با حضور خود گروسی جلسه بگذارند و احتمالا آژانس باید با طرف غربی آمریکایی و اروپایی گفتگو کند و نهایتا بگویند که این سفر قدمی به جلو بوده یا هیچ اقدامی انجام نشده است. همین که مصاحبهها نشان میدهد که طرف ایرانی تمایل بیشتری به توافق نسبت به قبل نشان میدهد، خودش چشم انداز امیدبخشی جلوی پای ایران می گذارد. من فکری میکنم که در حال ورود به مسیر گفتگو هستیم. البته اروپایی ها مقداری سخت گیری می کنند که به نظر من بیشتر از آمریکاییها هست و با توجه به مسائل داخلی ایران و فشار افکار عمومی و پارلمانهای اروپایی که روی دولتها است و موضوع اوکراین که باید شفافسازی شود، وسواس بیشتری بهخرج میدهند. در مجموع باید شفاف سازی شود و لذا مقداری کار مشکل شده و همین که ایران آمادگی پیدا کرده تا از برخی از درخواستها کوتاه بیاید و صرفا روی مساله بستن پرونده هستهای و پادمان تمرکز کند، خودش نقطه امیدبخشی است. من فکر میکنم که دو طرف مذاکرات را به یک نحوی با واسطه اغاز کنند. اما پیشنهاد شخصیام این است که با توجه به شرایطی که ما داریم و اروپاییها هم موضعشان نسبت به گذشته عوض شده و حتی امروز وزیرخارجه المان موضع تند گرفت؛ بهتر است که ایران و امریکا به صورت غیرعلنی با هم مذاکره کنند. چون هم زودتر اتفاقات پیش می رود و هم با دستاورد بهتری می شود به این قائله پایان داد.
نقش عربستان در تحت فشار قرار دادن ایران در بحث برجام چیست؟ به هرحال ما یک تنش مهم با سعودی ها داریم که حالا در این تنش طرف چینیها تا حدی نقش پیدا کرده.
عربستان و اسراییل و حتی امارات در طول دو سالی که مذاکرات انجام می شد؛ خیلی فشار بر امریکا فشار میآوردند که تن به مذاکرات ندهند یا در نهایت اگر توافقی انجام شدٰ چیزی برای ایران نداشته باشد و ایران غنی سازی را به صفر برساند. امریکایی ها به این صحبت ها و فشارها وقعی نمی نهند. حتی در سفر بایدن به منطقه آنها فکر میکردند که میتوانند این امتیاز را از او بگیرند. اما امریکایی ها خیلی روی این حرف ها تمرکز نکردند.
چینی ها به دلیل اقتصاد و ناامید شدن از توافق از قبل به طرف سعودی ها رفته بودند تا رابطه شبهه استراتژیکی با این کشور شکل بدهند. چین کشوری است که دوست دارد این توافق انجام شود. این طور نیست چین در مذاکرات ۵ +۱ سنگ اندازی کند که این کار انجام نشود. قدرتش هم آنقدر بالا نرفته که با وجود حضور و نفوذ ایران در منطقه با تهران دشمنی کند. پکن علاقهمند است که این توافق انجام شود. موضع عربستان متفاوت است. آنها توافقی می خواهند که هیچ نوع غنی سازی صورت نگیرد. اما چین مثل گذشته می تواند مطیع ایران و غرب باشد. بعید می دانم که چینی ها در رابطه با برجام کار خاصی بتوانند انجام دهند.
به تازگی صحبتهایی در مورد حل مشکلات بین ایران و عربستان به وجود آمده. ایا شما چنین مسیری را در روابط دو طرف میبینید؟
عربستان خودش را با شرایط ایران در منطقه و جهان تطبیق میدهد. سعودی ها وقتی احساس کنند که سمبه پرزور است و توافق قطعی بوده یا روابط تهران و غرب بهتر میشود، مقداری کوتاه میآید و مذاکرات را با ایران شروع میکند. اما الان که ما مقداری در داخل مشکل داریم و اروپا با ایران به صورت جدی وارد نزاع لفظی و حتی عملی شده و موضع امریکایی ها تند است و حتی چینی ها هم به سمت سعودی ها کشیده شده اند و مواضع بسیار بدی را در مورد تمامیت ارضی ایران مطرح کردند، در واقع عربستان اصلا به گفتگو با ایران تن نمیدهد. مگر اینکه ایران وارد یک ژئوپلتیک باز شود. شرایط پیش رو وضعیت بدتری را از نظر داخلی و اقتصادی و روابط خارجی نشان میدهد چون ژئوپلتیک ایران بسته است. اگر این موضوع را تغییر دهد؛ عربستان به تدریج خودش وارد گفتگو با ایران میشود.
آقای امیرعبداللهیان به امان پایتخت اردن سفر کرده است. دستاورد این سفر چه میتواند باشد؟
در این شرایط این سفر تهران را به کشورهای منطقه نزدیک نمیکند. اگر عربستان چیزی را نخواهد میزبان نشست که اردن است اصلا وارد نزدیک کردن روابط با ایران نمی شوند. مکرون هم که چهره شاخص غربی این نشست است به خاطر افکار عمومی بعید می دانم گفتگویی با طرف ایرانی داشته باشد. مکرون بارها در مورد آن هفت فرانسوی که در ایران حبس هستند اظهارنظر کرده و مواضع تندی را مطرح کرده. من بعید می دانم که موضع اروپایی ها این باشد که وارد گفتگو با ایران شوند. بنابراین نه اروپایی های حاضر در این جلسه پا جلو میگذارند و نه کشورهای عربی جلو میآیند. البته مذاکرات حاشیهای انجام می شود و البته من تصور نمی کنم این کشورهایی که نام بردم الان خودشان را در معرض فشار افکار عمومی قرار دهند.
عربستان خودش را با شرایط ایران در منطقه و جهان تطبیق می دهد. اگر احساس کند سمبه پرزور است و روابط ایران با غرب بهتر می شود و... یک مقدار کوتاه می آید و مذاکرات را با ایران شروع می کند تا به حد روابط دیپلماتیک برسد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: ایران آمریکا مذاکره گفتگو با ایران احیای برجام امریکایی ها اروپایی ها سعودی ها چینی ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۶۳۴۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اتحاد مثلث علیه منافع ایران/ بررسی تأثیرات توافق امنیتی میان آمریکا و عربستان بر روابط سعودیها با ایران
به گزارش قدس آنلاین، ایجاد اتحاد سهضلعی میان آمریکا، عربستان و اسرائیل، از یکسو واکنشی دسته جمعی در برابر ایران به دنبال نمایش قدرت نظامی آن و از سوی دیگر منزوی ساختن کشورمان در مسیر حمایت از فلسطین و پیشبرد راهبرد عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی است.
از سوی دیگر هر یک از اضلاع این اتحاد درصددند اهداف و منافع فردی خود را از طریق توافق امنیتی و دفاعی پیش ببرند. در همین راستا، رسانه المانیتور در تحلیلی در این باره مینویسد: «اجزای لازم برای یک پیمان دفاعی تاریخی ایالات متحده با عربستان سعودی تقریباً فراهم شده است؛ توافقی که به عادیسازی روابط ریاض با دولت یهود کمک میکند و بنابراین، امکان جریان متقابل سرمایه و همکاری نظامی را فراهم میکند که میتواند ایران را بیشتر منزوی کند». اما سؤال اساسی درباره تأثیرات و نتایج توافق مذکور بر روابط ایران و عربستان سعودی است.
در همین زمینه، محمدپارسا نجفی کارشناس مسائل عربستان در گفتوگو با قدس تصریح کرد: سعودیها از زمان تأسیس حکومت تا دوران حاضر به عنوان متحد راهبردی غرب و آمریکا محسوب میشوند. همچنین عربستان از زمان شکل گرفتن رژیم صهیونیستی نیز همراستا با تلآویو حرکت کرده، گرچه این را رسماً اعلام نکرده، اما روابط سعودیها با رژیم صهیونیستی غیر قابل انکار است. حتی درباره مصداق بارز پیمان مخفیانه میان عربستان با اسرائیل، انگلیس و آمریکا میتوان گفت هر زمان حمله یا تهدیدی متوجه رژیم صهیونیستی است، عربستان نقش مدافع اسرائیل را بازی میکند. در چنین شرایطی، ایجاد پیمان نظامی و امنیتی عربستان با آمریکا و رژیم صهیونیستی امر جدیدی نیست، بلکه آنچه در گذشته مخفیانه بوده اکنون آشکار میشود. گرچه چین تلاشهای فراوانی برای بهبود روابط ایران و عربستان انجام داد تا تنشهای موجود در منطقه خلیج فارس به بازار انرژی سرایت نکند و روند صدور نفت و گاز مختل نشود، اما شرایط و تحولات نشان میدهند چینیها نمیتوانند مانع بروز تنشها در منطقه شوند. دشمنی عربستان با ایران و تشیع امری ذاتی است؛ بنابراین ادعای بهبود روابط ایران و عربستان کاملاً سطحی، زود گذر و غیر قابل اعتماد است.
احساس ضعف سعودیها پس از عملیات وعدهصادق
این کارشناس خاورمیانه بیان کرد: عربستان هیچ تلاشی برای بازگشایی سفارتخانهها و بهبود روابط خود با ایران ندارد و حتی از نظر راهبردی نیز کاملاً بر ضد ایران عمل میکند. سعودیها در مسائل منطقهای همواره علیه ایران موضعگیری کردهاند، چنانکه عربستان و حکومتهای وابسته به غرب پس از عملیات وعده صادق دریافتند نمیتوانند به تنهایی در برابر ایران فعالیت کنند و یا مدافع اسرائیل باشند. درنتیجه سعودیها تلاش میکنند با ایجاد پیمانهای نظامی و راهاندازی تبلیغات بهنحوی قدرت خود را اثبات کنند؛ زیرا از نظر عملیاتی، راهبردی و نظامی ثابت شده اسرائیل توانایی پاسخ و واکنش به ایران را ندارد. از سوی دیگر نیز آمریکا با دولتهایی همانند اسرائیل، عربستان، امارات و... که توسط انگلیس ایجاد شدهاند، اتحاد راهبردی دیرینه دارد، اما اکنون آن را به صورت آشکار و در قالب پیمان امنیتی بیان میکند. بخش عمده خرید نظامی عربستان از آمریکا و پس از آن اروپای غربی است. عربستان در جنگ هشتساله با یمن از این کشور شکست خورد و از سوی دیگر قدرت آمریکا هم دچار افت قابل توجهی شده است.
نجفی گفت: این درحالی است که طی دو سال اخیر برخی تحلیلگران در تحلیلی نادرست بیان کردند آشتی میان ایران و عربستان مانع برقراری و عادیسازی روابط سعودیها با رژیم اسرائیل میشود که آن هم برداشتی سادهانگارانه بود. در حال حاضر عربستان به سمت گسترش روابط و یا به عبارتی آشکارسازی روابط مخفیانهاش با اسرائیل پیش میرود، چنانکه سفر مقامات رژیم صهیونیستی به ریاض و دیدار با سعودیها دلیلی بر اثبات این مدعاست. عربستان از همان سال ۱۹۴۸ روابط دوستانه با رژیم صهیونیستی داشته اما آن را پنهان کرده است. این درحالی است که پس از عملیات وعده صادق احساس ضعف میکند و به همین دلیل به توافقات علنی با آمریکا و اسرائیل روی میآورد. بنابراین این توافق در صحنه ژئوپلتیکی منطقه تأثیر واقعی و فیزیکی نخواهد داشت. از سوی دیگر، آمریکا به خوبی میداند توانایی درگیری با ایران را ندارد و هرگونه افزایش تنش در منطقه خلیج فارس به اقتصاد آن آسیب وارد میکند و به جایی نخواهند رسید. اما به هر صورت عربستان به عنوان رقیب سنتی ایران نمیتواند افزایش قدرت آن را تماشا کند و طبیعتاً با انجام چنین اتحادهایی درصدد ضربه زدن به جریان مقاومت است.
مینا افرازه